กัญชา คืออะไร ?
กัญชาคือชื่อทางการที่ใช้เรียกพืชที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cannabis โดยพืชนี้มีสารสำคัญที่เรียกว่า cannabinoids ซึ่งมีผลกระทบต่อร่างกายและจิตใจของมนุษย์เมื่อบริโภค ประกอบไปด้วยสารหลักสองประเภทคือ Tetrahydrocannabinol (THC) ที่มีผลเสพติดและส่งผลต่อจิตใจ และ Cannabidiol (CBD) ที่มีคุณสมบัติทางการแพทย์ ในหลายประเทศ กัญชาถูกนำมาใช้ทางการแพทย์เพื่อรักษาอาการต่างๆ เช่น ความเครียด เครียด ปวดเมื่อย และอาการชักกระตุกในบางกรณี อย่างไรก็ตาม การใช้กัญชายังถูกห้ามหรือจำกัดในหลายประเทศเนื่องจากมีผลกระทบต่อสุขภาพและสังคม
ลักษณะทางกายภาพ ของต้นกัญชา ช่อดอกกัญชา – ราก
ต้นกัญชามีลักษณะทางกายภาพที่หลากหลายขึ้นอยู่กับสายพันธุ์และเงื่อนไขการเจริญเติบโต แต่ลักษณะทั่วไปมีดังนี้:
-
ราก: รากของต้นกัญชามักเป็นรากเส้นเล็กๆ ที่เจริญเติบโตใต้ดินเพื่อดูดซับน้ำและสารอาหารมาใช้ในการเจริญเติบโตของต้นกัญชาต่อไป
-
ลำต้น: ลำต้นของต้นกัญชามีลักษณะเป็นลำต้นกระดิ่งที่มีสีเขียวอ่อนถึงเขียวเข้ม มักมีรอยและข้อข้องหาญสำหรับใบออกมา
-
ใบ: ใบของต้นกัญชามักมีรูปร่างเป็นรูปหัวใจและมีขอบใบที่เล็กน้อย สีเขียวเข้มบางครั้งมีแนวเส้นสีดำอยู่บนใบ
-
ช่อดอก: ช่อดอกกัญชามักเป็นที่ต้นกัญชาที่มีความสำคัญมาก เนื่องจากมีสารสำคัญภายในที่มีประโยชน์มากมาย เช่น cannabinoids ช่อดอกมักมีลักษณะเป็นกลุ่มดอกเล็กๆ รวมกันเป็นช่อที่มีผลงานมาก ส่วนใหญ่จะมีสีเขียวหรือสีม่วง และมีเส้นใยในช่อดอกอยู่ด้วย
-
ลูกเมล็ด: ลูกเมล็ดของกัญชาอาจมีลักษณะเป็นเมล็ดเล็กๆ ระยะเวลาตั้งท้องขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ ลูกเมล็ดมักมีสีน้ำตาลหรือสีเทา และมีลักษณะเป็นเมล็ดที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของพืชในรุ่นต่อไป
สารสำคัญใน ช่อดอกกัญชา
ช่อดอกกัญชาประกอบด้วยสารสำคัญหลายประเภทซึ่งมีผลกระทบต่อผู้บริโภค สารสำคัญที่พบในช่อดอกกัญชาได้แก่:
-
ไทโพสสำคัญ (THC – Tetrahydrocannabinol): เป็นสารที่ทำให้เกิดผลจิต ซึ่งมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงในการรับรู้ ความรู้สึก และอารมณ์ของผู้บริโภค โดย THC เป็นส่วนที่ทำให้ความสุข และเป็นส่วนที่ทำให้มีความสัมพันธ์กับสิ่งรอบข้างได้มากขึ้น นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติทางทรัพย์สมบัติที่ทำให้ THC มีศักยภาพทางการแพทย์
-
แคนนาบินอยด์ (CBD – Cannabidiol): เป็นสารที่ไม่ทำให้เกิดผลจิตแต่มีผลต่อสุขภาพ มีสมบัติทางยาที่มีประโยชน์ในการบรรเทาอาการอาการเจ็บป่วยและอาการอื่นๆ
-
CBC (Cannabichromene): เป็นสารที่มีศักยภาพทางการแพทย์ในการลดการอักเสบและเจ็บป่วย
-
CBG (Cannabigerol): เป็นสารที่มีศักยภาพทางการแพทย์ในการลดการเจ็บป่วยและการปรับสมดุลของระบบน้ำหนักของต่อปริมาณของ THC และ CBD
-
Cannabinol (CBN): เป็นสารที่เกิดจากการย่อยของ THC ซึ่งมีผลต่อการนอนหลับและมีศักยภาพทางการแพทย์ในการช่วยนอนหลับ
-
Terpenes: เป็นสารที่ให้กลิ่นหอมของกัญชาและมีบทบาทในผลต่อผลของ THC และ CBD มีคุณสมบัติทางการแพทย์ที่หลากหลาย เช่น เป็นยาฆ่าเชื้อ เป็นยาช่วยระงับอาการปวด และมีผลกระตุ้นการทำงานของสารสำคัญอื่นๆในช่อดอก สารสำคัญในกัญชาที่กล่าวถึงนั้นมีผลต่อผู้บริโภคในทางต่างๆ ตามลักษณะของแต่ละสารและสัดส่วนที่พบในช่อดอก
ประโยชน์จากดอกกัญชา
ดอกกัญชามีสารสำคัญหลายชนิดที่มีประโยชน์ต่อร่างกายและสุขภาพ ซึ่งอาจมีประโยชน์ในหลายด้านต่างๆ ดังนี้
-
การบรรเทาความเจ็บปวด: สารกัญชามีส่วนช่วยลดอาการปวดที่เกิดขึ้นจากโรคหลายชนิด เช่น วิตามินซีฉีด
-
การลดอาการอักเสบ: สารสำคัญในกัญชาสามารถลดอาการอักเสบในร่างกายได้ เช่น คอร์ติโซล
-
การบรรเทาอาการของโรคทางจิต: กัญชาสามารถช่วยลดอาการของโรคสมองเสื่อม และอื่นๆ
-
การลดอาการคลื่นไส้และอาการคลื่นคลาน: กัญชาสามารถช่วยลดอาการคลื่นไส้และอาการคลื่นคลานที่เกิดขึ้นจากการทานยาเคมี
-
การช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร: สารสำคัญในกัญชาช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร เป็นที่รู้จักในการช่วยผู้ป่วยมะเร็งในการกินอาหาร
-
การลดอาการชัก: กัญชาอาจช่วยลดอาการชักที่เกิดขึ้นในบางกลุ่มของผู้ป่วย
การใช้กัญชาเพื่อการแพทย์มีข้อจำกัดและควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เสมอ และการใช้กัญชาเพื่อการแพทย์ควรอยู่ภายใต้ความควบคุมของผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์และกฎหมายท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง
พืชกัญชามีโยชน์ในการรักษาหลายอย่าง และในมะเร็ง อาจใช้เป็นสารกระตุ้นความอยากอาหาร กัญชาจะช่วยชะลอน้ำหนักลดในผู้ป่วยมะเร็ง สารในกัญชาจะช่วยยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็งในสัตว์ทดลอง แต่ยังไม่เป็นผลสรุป และสารในกัญชาที่ให้ผลที่เป็นประโยชน์อย่างมากเลยก็คือ Cannabidiol และในบาทที กัญชา เมื่อใช้ร่วมกับยาอื่นอาจเป็นประโยชน์ในการป้องกันการเติบโตของเซลล์มะเร็ง แต่ทว่าสิ่งที่กัญชาช่วยได้แน่ในการบำบัดมะเร็งคือการป้องกันการคลื่นไส้อาเจียน ในผู้ป่วยที่ได้รับเคมีบำบัด และเกือบครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยที่รับยาต้านมะเร็งต้องทุกข์จากการคลื่นไส้อาเจียนอย่างแรง ประมาณร้อยละ 24 ถึง 30 เปอร์เซ็นต์ ของผู้ป่วย ยาแก้อาเจียนทั่วไปใช้ไม่ได้ผล อาการคลื่นไส้อาเจียน ไม่เพียงแต่ไม่น่าพอใจ แต่ยังรบกวนประสิทธิภาพการบำบัดรักษาด้วย การอาเจียนอาจทำให้เกิดการฉีกขาดของหลอดอาหารและซี่โครง ทำให้ไม่ได้รับสารอาหารที่เพียงพอ และทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำได้